Hai cây có lá khá giống nhau nhưng công dụng lại hoàn toàn khác nhau
Có giá bán 100.000 đồng/kg, loại “trà Nhật” được đóng gói kèm lời giới thiệu “mát gan, chữa bệnh tiểu đường, hạ huyết áp” rất hấp dẫn khách du lịch tới thăm Sapa muốn mua về sử dụng hoặc làm quà. Và với sản lượng ước tính 5 tấn lá khô mỗi năm, “trà Nhật” được đánh giá là loại cây trồng cho lợi nhuận kinh tế cao.
Giống trà xuất xứ Trung Quốc nhưng được người bán gọi là "trà Nhật"
Nguồn gốc của cây “trà Nhật” này có tên khoa học là: Hydrangea macrophylla Seginge var thunbergii Makino, thuộc họ Tú cầu (Hydrangeareae) và được di thực trồng tại Sa Pa từ năm 1992 do Viện Dược liệu TƯ (Bộ Y tế) ký hợp đồng theo đơn đặt hàng với Công ty Honso Nhật Bản với mục đích là thu hoạch lá cây trà Nhật để chế biến thuốc hút không có chất nicotin.
Viện dược liệu TƯ đã nhận từ ông Tanaka là đại diện Công ty Hônso Nhật Bản loại cây này và đã triển khai trồng thử nghiệm ở ba địa điểm gồm huyện Sa Pa, huyện Bắc Hà (tỉnh Lào Cai) và huyện Tam Đảo (tỉnh Vĩnh Phúc). Kết quả cây “trà Nhật” thích nghi và sinh trưởng tốt ở Sa Pa và đã xuất 1 tấn lá khô theo hợp đồng ký với Công ty Hônso Nhật Bản.
"Trà Nhật" khi ra hoa
Khi phát hiện ra sản phẩm “trà Nhật” bày bán công khai tại các chợ của huyện Sa Pa với lời giới thiệu công dụng không đúng thực tế, UBND huyện Sa Pa đã có văn bản đề nghị Viện Dược liệu TƯ xác định tác dụng của loại cây này. Từ năm 2007, Viện Dược liệu TƯ đã có công văn phúc đáp về tác dụng của cây trà Nhật.
Theo kết quả nghiên cứu của Viện Dược liệu TƯ xác định độc tính cấp của dịch chiết lá trà Nhật là LD50 = 37,5g/kg cân nặng chuột (đường uống). Trị số LD50 xác định được cho thấy lá trà có độc tính khá cao.
Viện Dược liệu TƯ đã đề nghị nghiêm cấm việc lưu hành sản phẩm này trên thị trường.
Còn ông Tanaka, Giám đốc Viện Dược liệu Nhật Bản đã có buổi làm việc với UBND huyện Sa Pa và có nêu lên một số tác hại đối với sức khỏe con người. Theo ý kiến của ông Tanaka: “Cây có tên gọi là “trà Nhật” hiện đang trồng trên địa bàn huyện Sa Pa không có xuất xứ tại Nhật Bản mà có nguồn gốc từ Trung Quốc. Sản phẩm của cây này dùng chiết xuất để chống nấm mốc trên tường nhà , không dùng cho con người vì có hại cho sức khỏe”.
Để đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng, UBDN huyện Sa Pa (tỉnh Lào Cai) khuyến cáo nhân dân địa phương và du khách lên thăm Sa Pa không mua và dùng “trà Nhật” sử dụng làm thuốc hoặc làm chè uống, đồng thời yêu cầu các hộ gia đình trên địa bàn huyện Sa Pa không sản xuất, lưu hành trên thị trường sản phẩm “trà Nhật”.
Đối với 28 hộ gia đình hiện đang trồng cây trà Nhật phải bán sản phẩm cho một công ty chuyên doanh ở Hà Nội chế xuất phục vụ công nghiệp chứ không phải để làm thuốc chữa bệnh, đồng thời huyện sẽ có đề án phá bỏ hoàn toàn loại cây trồng này trong 2 năm tới để chuyển sang trồng các loại cây dược liệu khác có lợi cho sức khỏe và hiệu quả kinh tế.
Phạm Ngọc Triển
>> “Trà Nhật” Sa Pa: không chữa được bệnh mà còn có hại
Mặc dù UBND huyện Sa Pa đã ra văn bản không được mua bán sản phẩm chè Nhật làm đồ uống do tác hại của nó với người sử dụng nhưng vì nhập nhèm với nhãn hiệu “Chè ngọt Sa Pa”, sản phẩm độc hại này vẫn bày bán công khai ở khu du lịch Thác Bạc- Sa Pa. (ảnh chụp chiều ngày 20/7/2011).
Thời gian gần đây và những năm qua, UBND huyện Sa Pa đã nhiều lần ra văn bản cấm các cơ sở kinh doanh đông nam dược không được buôn bán chè Nhật trồng tại Sa Pa do tác hại khôn lường của loại chè này. Tuy nhiên đã có không ít người hám lợi tìm cách né quy định cấm kinh doanh chè Nhật bằng cách nhập nhèm gọi là “Chè ngọt Sa Pa” để đánh lừa người sử dụng, nhất là khách du lịch khi tới Sa Pa tìm mua dược liệu quý hiếm làm quà tặng.
Qua tìm hiểu được biết UBND huyện Sa Pa có chủ trương bên cạnh việc tuyên truyền phổ biến cho nhân dân biết tác hại của cây chè Nhật còn nghiêm cấm mua bán sản phẩm chè Nhật với tên gọi là chè ngọt Sa Pa, khuyến cáo khách du lịch phân biệt cây chè ngọt với chè Nhật Sa Pa khi mua sản phẩm dược liệu để tránh tình trạng “tiền mất tật mang”.
Phạm Ngọc Triển
Tuyên SG (7/22/2011 9:36:00 AM) thotuyenhang@yahoo.com Tôi ở Sài Gòn ra chơi Sapa, thấy mặt hàng này bán rất nhiều. Họ gọi la "chè ngọt" hoặc "Cỏ ngọt". Uống thử thấy hay nên mua về tặng các cụ hai bên mỗi nhà 1 gói. Các cụ uống cũng tấm tắc khen ngon. Giờ đọc bài này không dám nói các cụ, vì cũng lỡ uống hết rồi. Tôi đi Sapa tuyệt nhiên không thấy có 1 khuyến cáo nào về vấn đề này. Đề nghị quý báo có bài rõ hơn về tác hại của loại cề này để mọi người được biết Tâm lý khi đi chơi xa ai cũng muốn mua chút đặc sản địa phương về cho người thân. Cứ kiểu này hết dám mua. |
| xử lý chè Nhật tại Sapa (7/22/2011 8:14:00 AM) hiepvvttan@gmail.com Theo tôi để tránh hiểm họa cho người sử dụng huyện Sapa tổ chức thu hồi, tiêu hủy chè Nhật tại các thử ruộng cũng như sản phẩn đã thu hoạch, vận động nhân dân phá bỏ cây chè, giao nộp sản phẩm hoặc tự tiêu hủy, cam kết không tái trồng chế biến. |
| jvc (7/22/2011 7:55:00 AM) dangvucuong01@gmail.com Vậy chè Nhật có tác hại đến sức khỏe con người và liên quan đến những bệnh gì? mà Bộ y tế không khuyến cáo nói rõ nguyên nhân để cho người dân tránh và đề phòng không sử dụng. |
| Hoang Anh (7/22/2011 4:37:00 AM) hoângnh@yahô.com.vn Dưới chân thác bạc Sapa có một cửa hàng lớn bán nhiều loại trà thảo dược giá dắt gấp đôi phố Lãn Ông ở Hà Nội. Du khách nên đề phòng kẻ bị lừa mất tiền oan. |
Đăng nhận xét