Ngày đăng: 03/10/2012
(Dinhduong.com.vn) Đối tượng thường mắc bệnh tiểu đường tuyp 1 là trẻ em và thanh niên dưới 30 tuổi. Không giống như tiểu đường tuyp 2, tiểu đường tuyp 1 không hề liên quan đến thói quen ăn uống hoặc tập thể dục.
Tiểu đường tuyp 1 là do một phản ứng miễn dịch bất thường phá huỷ các tế bào sản xuất insulin của tuyến tuỵ.
Bệnh tiểu đường tuyp 1 là gì?
Tiểu đường tuyp 1 là một căn bệnh sẽ theo bạn suốt đời khi tuyến tuỵ không còn sản xuất được insulin. Insulin cho phép đường (glucose) vào tế bào của cơ thể của bạn để tạo thành năng lượng. Nếu không có insulin, đường sẽ tích tụ trong máu của bạn, theo thời gian lượng đường trong máu tăng cao có thể làm hỏng các mạch máu và dây thần kinh khắp cơ thể làm tăng nguy cơ các bệnh về mắt, tim, mạch máu, thần kinh và thận.
Bệnh tiểu đường tuyp 1 có thể phát triển ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên nó thường phát triển ở trẻ em và thanh thiếu niên. Bệnh tiểu đường tuyp 1 ở trẻ em và thanh thiếu niên được gọi là đái tháo đường phụ thuộc insulin (IDDM)
Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường tuyp1.
Insulin được tạo ra bởi các tế bào nhất định (beta cells) trong tuyến tụy. Tiểu đường tuyp 1 phát triển khi hệ thống miễn dịch của cơ thể phá hủy các tế bào beta, do đó tuyến tuỵ mất khả năng sản xuất insulin.
Trong bệnh lý miễn dịch, cũng như ở bệnh nhân bị đái tháo đường type 1, hệ thống miễn dịch sản xuất ra kháng thể trực tiếp chống lại chính mô của người bệnh.
Gen gây bệnh đái tháo đường type 1 có nhiễm sắc thể (AND) số 11 giống nhau ( nhiễm sắc thể là nơi lưu trữ mọi thông tin di truyền bằng các nucleotic trong tế bào). Tiếp xúc, nhiễm một số virus như quai bị, Coxakies virus hay các độc chất trong môi trường có thể khởi phát đáp ứng kháng thể một cách bất thường, là nguyên nhân làm hư tổn tế bào tuỵ tiết ra insulin.
Triệu chứng bệnh
Các dấu hiệu dễ nhận biết nhất của bệnh tiểu đường tuyp 1:
Khát không ngừng
Đi tiểu thường xuyên, đặc biệt ban đêm
Mệt mỏi, uể oải
Mắt mờ
Giảm cân
Ngứa bộ phận sinh dục hoặc bị nấm âm đạo tái diễn
Những triệu chứng này thường diến biến trong vài ngày đến vài tuần. Một số người có những triệu chứng này trước khi được chuẩn đoán mắc bệnh tiểu đường nhưng họ không nhận ra các triệu chứng đó. Hầu hết họ tin rằng các triệu chứng đó là do bệnh cúm hoặc một số bệnh tật khác.
Khi bệnh trở nên nặng có thể gây ra khó thở, sưng não, hôn mê hoặc tử vong. Nhưng nếu thường xuyên bổ xung insulin lượng đường trong máu của bạn sẽ ở mức cho phép bạn có thể tránh được các nguy hiểm của căn bệnh này.
Các triệu chứng chính của lượng đường trong máu thấp là ra mồ hôi (hầu như lúc nào cũng ra mồ hôi), căng thẳng, run, cơ thể mết mỏi yếu đuối, chóng mặt, nhức đầu, không còn minh mẫn, nói líu nhíu.
Lượng đường huyết xuống mức thâp khi lượng đường (glucose) trong máu giảm dưới mức đọ cho phép để duy trì các hoạt động bình thường của cơ thể. Những người có nguy cơ mắc bệnh này là những người ăn không đủ chất, bỏ bữa, uống quá nhiều thuốc có chứa insulin, tập thể dục thái quá làm cho lượng đường trong máu giảm đi nhanh chóng.
Nếu lượng đường trong máu giảm xuống thấp (dưới 20mg/dl), bạn có thể ngất đi hoặc bị động kinh. Khi gặp trường hợp đó bạn nên ăn hoặc uống những thức uống có chứa đường để kéo mức đường trong máu của bạn trở lại mức an toàn. Nhưng khi các biểu hiện của bạn ở mức nghiêm trọng bạn cần đến ngay các cơ sở y tế để được chăm sóc tốt nhất.
Những xét nghiệm cần thiết cho bệnh tiểu đường
Bệnh đái tháo đường được chẩn đoán với một trong những xét nghiệm máu sau đây:
Đường huyết đói : cao hơn 126mg /dl (tương đương 7,0 mmol/l) trên hai lần xét nghiệm khác nhau.
Đường huyết ngẫu nhiên : cao hơn 200mg /dl (tương đương 11,1 mmol/l), và bệnh nhân có các triệu chứng như khát, tiểu nhiều, và sụt cân không giải thích được .
Test dung nạp Glucose : Đường huyết sau 2 giờ sau uống 75g Glucose cao hơn 200mg/dl.
Xét nghiệm Ketone cũng được sử dụng trong chẩn đoán bệnh đái tháo đường type 1. Ketones được sản xuất từ quá trình ly giải mỡ và cơ bắp. Ketone tăng cao là dấu hiệu xấu. Xét nghiệm Ketone nên được thực hiện vào những lần sau đây:
* Khi lượng đường trong máu cao hơn là 240 mg / dl
* Khi có bệnh khác như: viêm phổi, đau tim, đột quỵ hay
* Khi xảy ra buồn nôn hay nôn mửa
* Trong thời gian mang thai
Xét nghiệm các marker miễn dịch :
Kháng thể kháng tế bào tiểu đảo tụy: dương tính trong ĐTĐ type 1
Anti GAD : dương tính trong ĐTĐ type 1
Đo Insulin hay C-Peptide trong máu : thấp trong ĐTĐ type 1
Tốt nhất, bạn nên liên hệ chặt chẽ với bác sĩ để biết được lượng đường trong máu của bạn nằm trong phạm vi cho phép để ngăn ngừa các biến chứng của bệnh tiểu đường.
Cách điều trị
Việc điều trị bệnh tiểu đường tuyp 1 được thực hiện bằng cách tiêm insulin vào cơ thể hàng ngày để giữ lượng đường ở mức cho phép. Đó là cách tốt nhất để giảm nguy cơ biến chứng từ căn bệnh tiểu đường. Đối với những người có lượng đường trong máu xuống quá thấp cần phải nhờ đến sự tư vấn của bác sĩ để kiểm soát lượng đường của mình. Lượng đường ở mức cho phép là 70mg/dl tới 130mg/sl trước khi ăn và 180mg/dl sau khi ăn 1 đến 2 giờ. Đây là chỉ số để bạn theo dõi lượng đường của mình.
Điều trị cho người mắc bệnh tiểu đường tuýp1 trong đó chế độ ăn cần đảm bảo trong thời gian đầu để bệnh nhân có thể trọng bình thường. Chế độ ăn cung cấp mỗi ngày 1800Kcal trong đó Glucide 50%, Lipide 25%, Protide 20%, riêng ở Việt nam tỉ lệ cung cấp Glucide có thể tới 60%. Cần tăng cường nhiều chất xơ rau xanh, đảm bảo đủ vitamin và yếu tố vi lượng. Thuốc chủ yếu sử dụng là Insulin đường tiêm.
Ngoài ra bạn có thể điều trị căn bệnh của mình bằng một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên.
Khi bị tiểu đường bạn cũng tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ, bạn có thể sử dụng thuốc aspirin để giảm nguy cơ bị đau tim.Ngay sau khi được chuẩn đoán bị bệnh tiểu đường và được điều trị mức đường trong máu của bạn lại trở lại bình thường. Các tế bào sản xuất insulin ở tuyến tuỵ sẽ làm việc chăm chỉ hơn để cung cấp đủ insulin cho có thể. Trong giai đoạn này bạn có thể ít dùng hoặc không dùng insulin, nhưng điều này không có nghĩa là bệnh của bạn đã khỏi. Khi bệnh tái phát bạn phải tiếp tục dùng insulin để điều trị căn bệnh của mình.
Khi mắc bệnh bạn có thể học cách tự chăm sóc bản thân như tự theo dõi mức đường huyết của mình, tự tiêm insulin, tìm ra các triệu chứng mức đường trong máu là cao hay thấp… Tự chăm sóc bản thân là một phần quan trọng trong cuộc sống của bạn, hãy tự chăm sóc bản thân thật tốt để được khỏe mạnh với bệnh tiểu đường.
Bệnh tiểu đường tuyp 1 là gì?
Tiểu đường tuyp 1 là một căn bệnh sẽ theo bạn suốt đời khi tuyến tuỵ không còn sản xuất được insulin. Insulin cho phép đường (glucose) vào tế bào của cơ thể của bạn để tạo thành năng lượng. Nếu không có insulin, đường sẽ tích tụ trong máu của bạn, theo thời gian lượng đường trong máu tăng cao có thể làm hỏng các mạch máu và dây thần kinh khắp cơ thể làm tăng nguy cơ các bệnh về mắt, tim, mạch máu, thần kinh và thận.
Bệnh tiểu đường tuyp 1 có thể phát triển ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên nó thường phát triển ở trẻ em và thanh thiếu niên. Bệnh tiểu đường tuyp 1 ở trẻ em và thanh thiếu niên được gọi là đái tháo đường phụ thuộc insulin (IDDM)
Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường tuyp1.
Insulin được tạo ra bởi các tế bào nhất định (beta cells) trong tuyến tụy. Tiểu đường tuyp 1 phát triển khi hệ thống miễn dịch của cơ thể phá hủy các tế bào beta, do đó tuyến tuỵ mất khả năng sản xuất insulin.
Trong bệnh lý miễn dịch, cũng như ở bệnh nhân bị đái tháo đường type 1, hệ thống miễn dịch sản xuất ra kháng thể trực tiếp chống lại chính mô của người bệnh.
Triệu chứng bệnh
Các dấu hiệu dễ nhận biết nhất của bệnh tiểu đường tuyp 1:
Khát không ngừng
Đi tiểu thường xuyên, đặc biệt ban đêm
Mệt mỏi, uể oải
Mắt mờ
Giảm cân
Ngứa bộ phận sinh dục hoặc bị nấm âm đạo tái diễn
Những triệu chứng này thường diến biến trong vài ngày đến vài tuần. Một số người có những triệu chứng này trước khi được chuẩn đoán mắc bệnh tiểu đường nhưng họ không nhận ra các triệu chứng đó. Hầu hết họ tin rằng các triệu chứng đó là do bệnh cúm hoặc một số bệnh tật khác.
Hãy đi khám bác sĩ nếu thấy những dấu hiệu của bệnh tiểu đường
Khi insulin giảm ở mức thấp, lượng đường trong máu có thể tăng lên rất cao và sẽ đe doạ cuôc sống của người bệnh. Các triệu chứng bao gồm: da ửng đỏ, nóng và khô, hơi thở có mùi lạ, người cảm thấy bồn chồn, buồn ngủ, ngủ nhiều, khó khăn khi thức dậy, ở trẻ nhỏ có thể chúng ít hoạt động hơn, chán ăn, đau bụng, ói mửa, không minh mẫn.Khi bệnh trở nên nặng có thể gây ra khó thở, sưng não, hôn mê hoặc tử vong. Nhưng nếu thường xuyên bổ xung insulin lượng đường trong máu của bạn sẽ ở mức cho phép bạn có thể tránh được các nguy hiểm của căn bệnh này.
Các triệu chứng chính của lượng đường trong máu thấp là ra mồ hôi (hầu như lúc nào cũng ra mồ hôi), căng thẳng, run, cơ thể mết mỏi yếu đuối, chóng mặt, nhức đầu, không còn minh mẫn, nói líu nhíu.
Lượng đường huyết xuống mức thâp khi lượng đường (glucose) trong máu giảm dưới mức đọ cho phép để duy trì các hoạt động bình thường của cơ thể. Những người có nguy cơ mắc bệnh này là những người ăn không đủ chất, bỏ bữa, uống quá nhiều thuốc có chứa insulin, tập thể dục thái quá làm cho lượng đường trong máu giảm đi nhanh chóng.
Nếu lượng đường trong máu giảm xuống thấp (dưới 20mg/dl), bạn có thể ngất đi hoặc bị động kinh. Khi gặp trường hợp đó bạn nên ăn hoặc uống những thức uống có chứa đường để kéo mức đường trong máu của bạn trở lại mức an toàn. Nhưng khi các biểu hiện của bạn ở mức nghiêm trọng bạn cần đến ngay các cơ sở y tế để được chăm sóc tốt nhất.
Những xét nghiệm cần thiết cho bệnh tiểu đường
Bệnh đái tháo đường được chẩn đoán với một trong những xét nghiệm máu sau đây:
Đường huyết đói : cao hơn 126mg /dl (tương đương 7,0 mmol/l) trên hai lần xét nghiệm khác nhau.
Đường huyết ngẫu nhiên : cao hơn 200mg /dl (tương đương 11,1 mmol/l), và bệnh nhân có các triệu chứng như khát, tiểu nhiều, và sụt cân không giải thích được .
Test dung nạp Glucose : Đường huyết sau 2 giờ sau uống 75g Glucose cao hơn 200mg/dl.
Xét nghiệm Ketone cũng được sử dụng trong chẩn đoán bệnh đái tháo đường type 1. Ketones được sản xuất từ quá trình ly giải mỡ và cơ bắp. Ketone tăng cao là dấu hiệu xấu. Xét nghiệm Ketone nên được thực hiện vào những lần sau đây:
* Khi lượng đường trong máu cao hơn là 240 mg / dl
* Khi có bệnh khác như: viêm phổi, đau tim, đột quỵ hay
* Khi xảy ra buồn nôn hay nôn mửa
* Trong thời gian mang thai
Xét nghiệm các marker miễn dịch :
Kháng thể kháng tế bào tiểu đảo tụy: dương tính trong ĐTĐ type 1
Anti GAD : dương tính trong ĐTĐ type 1
Đo Insulin hay C-Peptide trong máu : thấp trong ĐTĐ type 1
Xét nghiệm máu để phát hiện bệnh tiểu đường tuyp 1
HbA1c : Bệnh nhân bị đái tháo đường nên xét nghiệm HbA1c mỗi 3 - 6 tháng. The HbA1c là một thước đo trung bình của glucose máu trong vòng 2 - 3 tháng. Nó có thể giúp xác định việc điều trị như thế nào.Tốt nhất, bạn nên liên hệ chặt chẽ với bác sĩ để biết được lượng đường trong máu của bạn nằm trong phạm vi cho phép để ngăn ngừa các biến chứng của bệnh tiểu đường.
Cách điều trị
Việc điều trị bệnh tiểu đường tuyp 1 được thực hiện bằng cách tiêm insulin vào cơ thể hàng ngày để giữ lượng đường ở mức cho phép. Đó là cách tốt nhất để giảm nguy cơ biến chứng từ căn bệnh tiểu đường. Đối với những người có lượng đường trong máu xuống quá thấp cần phải nhờ đến sự tư vấn của bác sĩ để kiểm soát lượng đường của mình. Lượng đường ở mức cho phép là 70mg/dl tới 130mg/sl trước khi ăn và 180mg/dl sau khi ăn 1 đến 2 giờ. Đây là chỉ số để bạn theo dõi lượng đường của mình.
Điều trị cho người mắc bệnh tiểu đường tuýp1 trong đó chế độ ăn cần đảm bảo trong thời gian đầu để bệnh nhân có thể trọng bình thường. Chế độ ăn cung cấp mỗi ngày 1800Kcal trong đó Glucide 50%, Lipide 25%, Protide 20%, riêng ở Việt nam tỉ lệ cung cấp Glucide có thể tới 60%. Cần tăng cường nhiều chất xơ rau xanh, đảm bảo đủ vitamin và yếu tố vi lượng. Thuốc chủ yếu sử dụng là Insulin đường tiêm.
Ngoài ra bạn có thể điều trị căn bệnh của mình bằng một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên.
Khi bị tiểu đường bạn cũng tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ, bạn có thể sử dụng thuốc aspirin để giảm nguy cơ bị đau tim.Ngay sau khi được chuẩn đoán bị bệnh tiểu đường và được điều trị mức đường trong máu của bạn lại trở lại bình thường. Các tế bào sản xuất insulin ở tuyến tuỵ sẽ làm việc chăm chỉ hơn để cung cấp đủ insulin cho có thể. Trong giai đoạn này bạn có thể ít dùng hoặc không dùng insulin, nhưng điều này không có nghĩa là bệnh của bạn đã khỏi. Khi bệnh tái phát bạn phải tiếp tục dùng insulin để điều trị căn bệnh của mình.
Khi mắc bệnh bạn có thể học cách tự chăm sóc bản thân như tự theo dõi mức đường huyết của mình, tự tiêm insulin, tìm ra các triệu chứng mức đường trong máu là cao hay thấp… Tự chăm sóc bản thân là một phần quan trọng trong cuộc sống của bạn, hãy tự chăm sóc bản thân thật tốt để được khỏe mạnh với bệnh tiểu đường.
(Nguồn: Dinhduong.com.vn)
Đăng nhận xét