suckhoedoisong.vn - 01/04/2014 22:10
Cây được trồng khắp nơi trên đất nước ta. Mùa hoa vào tháng 6 - 8. Thu hoạch quả vào tháng 9 - 12. Nhân dân thường lấy cùi ruột quả đồ xôi, bóc lấy lớp màng hạt để chế dầu, còn hạt đem phơi hay sấy khô để dùng làm thuốc.
 Xôi gấc - món ăn ngon chứa nhiều chất dinh dưỡng. |
Thực phẩm nhiều công dụng
Sau nhiều năm nghiên cứu, các nhà khoa học của Việt Nam đã chứng minh, gấc là loại quả sạch, an toàn và có hiệu quả chống oxy hóa cao hơn cà chua và cà rốt nhiều lần, tăng khả năng miễn dịch và sức đề kháng cho cơ thể, giúp cơ thể khỏe mạnh, da dẻ mịn màng. Màng đỏ quả gấc có 4 chất dinh dưỡng vô cùng quan trọng. Đó là beta-caroten, lycopen, alphatocopherol và các chất béo thực vật.
Beta-carotene là tiền sinh tố của vitamin A, khi vào cơ thể sẽ chuyển thành vitamin A, giúp sáng mắt, phòng chữa các bệnh về mắt, tăng khả năng miễn dịch, tăng sức đề kháng, phòng chống suy dinh dưỡng ở trẻ. Ngoài ra, beta-carotene còn có khả năng giúp phòng ngừa ung thư gan, viêm gan và xơ gan nguyên phát. Lycopen là chất có khả năng chống oxy hóa rất cao, giúp giữ ẩm và làm sáng da, hạ cholesterol và lipit máu, rất tốt cho người bị tim mạch, đái tháo đường. Alphatocopherol trong dầu gấc chính là một nguồn vitamin E thiên nhiên, có tác dụng làm giảm sự gia tăng tế bào ung thư, đặc biệt ung thư vú và ung thư buồng trứng. Alphatocopherol giúp làm da mềm mại, chống sạm da, chống khô, xơ tóc;… Các axit béo thực vật là môi trường cần thiết để hòa tan các vitamin, giúp cơ thể hấp thu các chất dinh dưỡng.
 |
Một số bài thuốc chữa bệnh
Bổ sung vitamin A: (hỗ trợ điều trị khô mắt, mờ mắt, bổ mắt, làm sáng mắt, sạm da, trẻ em chậm lớn, suy dinh dưỡng do thiếu Vitamin A ): Dùng dầu gấc trộn vào thức ăn đã nấu chín hoặc uống, mỗi ngày khoảng 10g (2 muỗng cà phê) tương đương 700 microgram vitamin A. Nếu là dầu gấc nguyên chất ép từ màng gấc đã phơi, sấy khô thì liều cho trẻ em hàng ngày chỉ cần 8 giọt.
Trị quai bị: Hạt gấc 3 - 4 hạt đốt thành than, quai bị cói hoặc chiếu rách 5g đốt thành than. Hai thứ trộn đều rồi hòa với dầu vừng bôi vào chỗ viêm sưng.
 Hạt và màng đỏ bao quanh hạt gấc có tác dụng chữa bệnh và làm đẹp. |
Hoặc: Nhân hạt gấc 2-3 hạt, giấm thanh hoặc rượu trắng 10ml, đem hạt gấc mài vào giấm hay rượu bôi nhiều lần vào chỗ sưng đau.
Hoặc: Hạt gấc 3 - 4 hạt, đốt thành than, trộn đều với dầu vừng hoặc giấm thanh hay rượu, bôi đều lên chỗ sưng, ngày 3 - 4 lần. Tác dụng giảm đau, tiêu sưng rất tốt.
Trị tụ huyết do chấn thương: 50 hạt gấc đốt cháy đen, giã nhuyễn cho vào 1lít rượu trắng, ngâm trong lọ thủy tinh 2 tuần. Dùng để xoa bóp ngoài. Mỗi lần từ 5-10ml rượu, xoa bóp đều vào vùng da bị tụ máu.
Chữa mụn nhọt sưng tấy: Dùng hạt gấc giã nát, hòa với một ít rượu 30 - 40 độ, bôi lên vùng da bị mụn nhọt nhiều lần trong ngày sẽ chóng khỏi.
Làm đẹp
Trong lớp màng đỏ bao quanh hạt gấc còn chứa rất nhiều vitamin E chống oxy hóa, chống lão hóa tế bào, được sử dụng nhiều trong sản xuất dược mỹ phẩm như kem dưỡng da, son môi, cho làn da mịn màng, chống sạm da, khô da, rụng tóc,... Cách dùng: sử dụng dầu gấc hoặc bôi trực tiếp lên da.
Làm đẹp da mặt: Rửa sạch mặt, cho một chút dầu gấc (khoảng 5ml) ra tay sau đó thoa đều lên mặt và xoa đều nhẹ nhàng từ 15 - 20 phút cho thấm đều vào da. Tránh các vùng mắt và miệng. Đợi khoảng 30 phút, sau đó rửa lại mặt với nước ấm.
| Cách làm dầu gấc Bổ đôi quả gấc chín già và moi lấy ruột, phơi hoặc sấy khô rồi bóc tách lấy lớp màng đỏ bao quanh hạt và phơi khô giòn, thái nhỏ và cho vào nồi hoặc chảo, cho dầu ăn ngập và rán nhỏ lửa. Khi dầu đã chảy ra hết, tóp giòn, vớt bỏ tóp, rồi để nguội lọc qua phễu trên đã để sẵn miếng vải màn để loại cặn rồi cho vào chai có màu đã rửa sạch, sấy khô có nút đậy thật kín, bảo quản nơi khô ráo, tránh ánh sáng để dùng dần. Hoặc: Dùng màng hạt gấc đã sấy khô, xay nhỏ, cho vào dầu lạc hay mỡ lợn với tỷ lệ một phần màng, hai phần dầu. Ðung nóng 60-70 độ trong nửa giờ, luôn đảo đều. Sau đó, tắt lửa, đảo thêm 30 phút nữa. Ðể nguội, gạn dầu, bỏ bã. Dầu lạc hay mỡ lợn sẽ hòa tan chất dầu chứa trong màng gấc. Ðựng trong chai nhỏ, đổ đầy để tránh bị ô xy hóa. Trong quá trình sử dụng không nên dùng dầu gấc để rán, vì nhiệt độ cao sẽ phá hủy caroten. |
Bác sĩ Thu Vân
suckhoedoisong.vn - 23/07/2012 14:17
Gấc: trợ thủ của mắt và da
Gấc có tên khoa học Momordica cochinchinensis, là loài cây thân thảo dây leo thuộc chi Mướp đắng. Đông y gọi là mộc miết và mộc miết tử (nếu dùng hạt). Gấc có nhiều giá trị đối với sức khỏe.
Hỗ trợ ngăn chặn ung thư: trong gấc tươi, hàm lượng lycopen trong thịt gấc là 2,227mg/g. Theo nghiên cứu của Đại học California thì hàm lượng lycopene có trong dầu quả gấc VN cao gấp 70 lần cà chua, gấp 10 lần so với trái ổi. Lycopen là một chất chống oxy hóa rất quan trọng, giúp "tiêu diệt" các tế bào có nguồn gốc ung thư.
Theo International Journal nếu trong cơ thể phụ nữ có chứa hàm lượng lycopene đáng kể thì nguy cơ mắc các bệnh ung thư như vòm họng, trực tràng, dạ dày, thực quản sẽ giảm 5 lần.
Hỗ trợ phòng ngừa ung thư tiền liệt tuyến: các nghiên cứu dịch tễ học đã chứng minh rằng nồng độ lycopen trong máu caogiúplàm giảm đáng kể nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến. Gấc có hàm lượng lycopen khá cao. Điều này cho thấy gấc có thể có tác dụng phòng ngừa ung thư tiền liệt tuyến. Thử nghiệm trên 26 bệnh nhân mới được chẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến được cho uống 15mg lycopen/ngày trong ba tuần trước phẫu thuật, kết quả cho thấy kích thước của khối u giảm rõ rệt.
Hỗ trợ phòng trị ung thư gan và xơ gan: trường Đại học Y Hà Nội và Viện Quân y 108 nghiên cứu tác dụng của thuốc làm từ tinh dầu gấc trong phòng ngừa và điều trị các bệnh lý gan như viêm gan, xơ gan và ung thư gan. Bệnh nhân ung thư gan sau một thời gian điều trị kích thước khối u thu nhỏ và nồng độ a feto - protein/huyết thanh trở về mức bình thường.
Hỗ trợ trị ung thư vú: theo nghiên cứu ở Mỹ, tinh dầu được chế từ quả gấc cho thấy: các hợp chất của beta caroten, lycopen, alphatocco pherol... có trong dầu gấc có khả năng làm vô hiệu hóa 75% các chất có khả năng gây ung thư nói chung, nhất là ung thư vú ở phụ nữ.
Hỗ trợ bệnh tim mạch: tại trung tâm sức khỏe Haifa, các chuyên gia khi kiểm tra hàm lượng lycopene trong các xét nghiệm của bệnh nhân đã hoàn toàn bất ngờ vì lycopene là chất chống oxy hóa rất tích cực, nó có khả năng ngăn ngừa sự hình thành oxy hóa LDL, cholesterol có hại trong máu, từ đó sẽ ngăn chặn được chứng xơ vữa động mạch và các nguy cơ dẫn tới đột quỵ.
Hỗ trợ chống lão hóa, đẹp da: trong lớp màng đỏ bao quanh hạt gấc còn chứa rất nhiều vitamin E chất chống oxy hóa, chống lão hóa tế bào. Các chất thiên nhiên này góp phần giữ gìn sự thanh xuân, chống sạm da, khô da, rụng tóc... Hiện nay dầu gấc còn được chiết xuất để chữa các loại mụn trứng cá có nhân.
Hỗ trợ chống oxy hóa: phần thịt gấc cũng có hàm lượng acid béo rất cao, từ 17 - 22% (trọng lượng). Tinh dầu gấc có chứa nồng độ carotenoids là 5,700mg/ml với 2,710mg/ml là beta-caroten. Nhu cầu dầu gấc hàng ngày của một người khoảng 2ml. Lượng beta-caroten hấp thu (từ dầu gấc) khoảng 5mg/người. Trong tinh dầu gấc hàm lượng vitamin E cũng rất cao. Vì vậy, gấc là nguồn thực phẩm cung cấp các chất chống oxy hóa có giá trị sinh học cao.
Nâng cao sức đề kháng cơ thể: curcumin trong dầu gấc có khả năng loại bỏ các gốc tự do gây ung thư có trong thức ăn, nước uống hàng ngày. Đồng thời nâng cao sức đề kháng, thể lực. Bên cạnh tinh chất curcumin được coi là quý giá còn có beta-caroten chứa trong màng của quả gấc cũng có tác dụng chống oxy hóa mạnh, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, giúp cơ thể nâng cao hệ thống miễn dịch cơ thể.
Chống khô mắt, làm đẹp mắt: trong dầu gấc chứa khá nhiều hàm lượng beta carotene (tiền sinh tố của vitamin A). Chất này khi vào cơ thể sẽ chuyển thành vitamin A, là loại sinh tố cần thiết đối với mắt. Học sinh, sinh viên thức khuya ôn bài, hoặc làm việc lâu trước máy vi tính, mỏi mắt, nhức mắt… nên bổ sung dầu gấc thường xuyên để có một thị lực tốt hơn. Vitamin A còn được dùng điều trị bệnh khô mắt cho trẻ em. Tinh dầu gấc có chứa nồng độ carotenoids là 5,700mg/ml với 2,710mg/ml là beta-caroten. Nhu cầu dầu gấc hàng ngày của một người khoảng 2ml. Lượng beta-caroten hấp thu (từ dầu gấc) khoảng 5mg/người. Như vậy, gấc rất có ích lợi cho việc giúp mắt khỏi khô, giúp làm sáng mắt…
| Những năm gần đây, các nhà khoa học của Mỹ đã lưu tâm nghiên cứu về quả gấc, nhất là quả gấc của Việt Nam. Sau nhiều năm nghiên cứu, họ đã đưa ra nhận xét rằng: "Gấc là loại quả sạch, an toàn và có hiệu quả chống oxy hóa cao hơn cà chua và cà rốt nhiều lần, tăng khả năng miễn dịch và sức đề kháng cho cơ thể, loại bỏ phần nào các tác hại của môi trường như tia xạ, thuốc trừ sâu... giúp cơ thể khỏe mạnh, da dẻ mịn màng". Đây là tín hiệu đáng mừng cho ngành sinh học và dược học Việt Nam! |
Quả gấc đặc biệt có giá trị cho mắt vì nó giàu những chất carotenoid như beta-caroten, lutein và zeaxanthin. Những nghiên cứu gần đây cho thấy carotenoid trong quả gấc có thể có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của bệnh đục thủy tinh thể. Một số nghiên cứu khoa học cho thấy những người hấp thụ hai chất carotenoid, lutein và zeaxanthin, có thể làm giảm nguy cơ phát triển bệnh đục thủy tinh thể.
Những nghiên cứu khác cho thấy sự tập trung cao của lutein và zeaxanthin trong hoàng điểm trực tiếp dẫn đến giảm nguy cơ phát triển bệnh thoái hóa hoàng điểm. Viện mắt Mỹ cho biết thoái hóa hoàng điểm là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mù lòa cho những người trên 50 tuổi ở Mỹ. Các nghiên cứu khác cho thấy zeaxanthin và lutein có thể bảo vệ các mạch máu cung cấp chất dinh dưỡng cho hoàng điểm và phần còn lại của võng mạc. Một nghiên cứu quan trọng kiểm tra 90 bệnh nhân mắc AMD cho thấy, được bổ sung những carotenoid đáng kinh ngạc này có thể cải thiện thị lực ở phần lớn các bệnh nhân.
Trị quai bị: hạt gấc đốt thành than 3 - 4 hạt, trộn đều với dầu vừng (mè) hoặc dầu dừa, hoặc giấm thanh (chua), hoặc rượu, bôi đều lên chỗ sưng, ngày 3 - 4 lần, vừa hết viêm lại vừa hết đau rất nhanh.
Lưu ý:
Tuy tinh dầu gấc có công dụng tiện lợi và hiệu quả nhưng các nhà chuyên môn lưu ý là mỗi ngày người lớn chỉ sử dụng 20 - 25 giọt và 5 - 10 giọt đối với trẻ em.
17/07/2012 11:00
Hạt gấc - Vị thuốc quý
Về thành phần hoá học, nhân hạt gấc tương đối khô nước (6% nước), nhưng lại có nhiều dầu (55,3% chất béo), 16,6% protein, 2,9% gluxid, 1,8% tanin và 11,7% chất không xác định được. Ngoài ra, còn có các men photphataza, invectaza, peroxydaza...
 |
Theo các sách cổ, nhân hạt gấc vị đắng, hơi ngọt, tính ôn, hơi độc, vào hai kinh can và đại tràng. Hạt gấc có thể dùng uống (ngày 1 nhân nướng chín), nhưng chủ yếu là dùng bôi ngoài không kể liều lượng, có tác dụng chữa mụn nhọt, tiêu thũng, dùng trong những trường hợp ngã, bị thương, sang độc, phụ nữ sưng vú, hậu môn sưng thũng.
Trong nhân dân, nhiều gia đình có thói quen để dành hạt gấc sống, hoặc đã qua đồ xôi, để khi cần đến thì chặt đôi đem mài với ít rượu, hoặc giấm thanh để bôi chỗ sưng tấy do mụn nhọt, sưng quai bị... rất mau khỏi. Bôi nhiều lần trong ngày cứ khô lại bôi. Hoặc giã nhân hạt gấc với một ít rượu đắp lên chỗ vú sưng đắp liên tục, ngày thay thuốc một lần sẽ chóng khỏi. Chữa trĩ, lòi dom, thì dùng hạt gấc giã nát, thêm một ít giấm thanh, gói bằng vải đắp vào hậu môn để suốt đêm. Sau mỗi đêm lại thay thuốc một lần.
BS.Vũ Nguyên Khiết
suckhoedoisong.vn - 22/03/2011 13:40
Bổ như... gấc
Gấc là một loại quả rất quen thuộc với mỗi chúng ta. Ngoài giá trị dinh dưỡng gấc còn có tác dụng chữa bệnh, tác dụng làm đẹp... mà không phải ai cũng biết.
Thành phần của quả gấc
 |
Phần màng đỏ bao quanh hạt gấc chứa caroten và một tỉ lệ cao dầu thực vật. Ngoài ra các nghiên cứu còn cho thấy phần này còn có lycopen, vitamin E (cotopherol). Trong dầu gấc có chứa Beta, carotene - tiền vitamin A, lysopen, vitamin E (cotopherol), dầu gấc là nguồn nguyên liệu cho công nghiệp thực phẩm, dược phẩm: sản xuất các loại thực phẩm chức năng chống suy dinh dưỡng, chống lão hoá, sản xuất các loại màu thực phẩm tự nhiên. Ngoài ra các chất này còn là những nguyên liệu rất quý cho công nghiệp mỹ phẩm.
Trong 100g thịt gấc (màng đỏ) chứa 15mg-carotene và 16mg lycopen. Quả gấc càng chín thì hàm lượng carotene sẽ giảm còn hàm lượng lycopen lại tăng lên.
Lycopen thực vật trong gấc có tác dụng chống lão hóa, phòng chữa sạm da, trứng cá, khô da, rụng tóc, nổi sẩn... có tác dụng dưỡng da, bảo vệ da, giúp cho da luôn hồng hào tươi trẻ và mịn màng.
Một số nghiên cứu cho thấy các hợp chất của carotene, lycopen, vitamin E (tocopherol), có trong dầu gấc có tác dụng làm vô hiệu hóa 75% các chất gây ung thư, nhất là ung thư vú.
Và những tác dụng...
Trong y học cổ truyền Việt Nam và Trung Quốc hạt gấc được coi là một dược liệu có thể thay thế cho mật gấu để điều trị các trường hợp chấn thương, sưng đau, bệnh quai bị.
Gấc và dầu gấc có tác dụng: giúp sáng mắt, phòng ngừa các bệnh về mắt như mù, nhức mỏi mắt, khô mắt, quáng gà đục thuỷ tinh thể; chống lão hóa làm đẹp da, giúp da luôn mịn màng, tươi trẻ; phòng chống suy dinh dưỡng và thiếu vitamin A, đặc biệt đối với trẻ em và phụ nữ; ngăn ngừa các bệnh ung thư, đặc biệt ung thư gan, ung thư vú; hạ cholesterol và lipid máu, rất tốt đối với những người mệnh tim mạch, đái tháo đường, viêm gan.
Nghệ và gấc cho vẻ đẹp phụ nữ
Y học dân gian từ lâu đã coi nghệ và dầu gấc là những thành phần chữa được nhiều bệnh và đặc biệt tốt cho sức khỏe và sắc đẹp của phụ nữ.
Các nhà khoa học trên thế giới đã nghiên cứu tường tận về cấu trúc hóa học và hoạt tính sinh học để khẳng định những ưu việt của curcumin.
Curcumin là một chất chống ôxy hóa, chống lão hóa điển hình (một số nghiên cứu chứng minh curcumin chống ôxy hóa gấp 300 lần vitamin E), Curcumin có tác dụng xóa bỏ tàn nhang, ngăn ngừa các nếp nhăn, làm cho da dẻ hồng hào, mịn màng, chống rụng tóc, giúp mau chóng mọc tóc, ngăn ngừa béo phì, điều hòa huyết áp.
Curcumin là chất tiêu biểu nhất cho thế hệ các chất phòng chống ung thư mới hiệu lực, an toàn, không gây tác dụng phụ. Curcumin có khả năng loại bỏ các gốc tự do và các men gây ung thư có trong thức ăn, nước uống hàng ngày cũng như do các loại sốc thần kinh, thể lực… tạo nên.
Bên cạnh tinh chất curcumin được coi là quý giá còn có beta caroten chứa trong màng của quả gấc cũng có tác dụng chống ôxy hóa mạnh, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
Nghệ và gấc rất gần gũi và sẵn có tại Việt Nam. Gần đây các nhà nghiên cứu thực phẩm thế hệ mới đã áp dụng công nghệ hiện đại, kết hợp hai thành phần curcumin và beta caroten với hàm lượng hợp lý tạo thành mỹ phẩm làm đẹp nội sinh. Loại thực phẩm chức năng này chủ yếu giúp cho quá trình chuyển hóa chất bên trong các tế bào làm đẹp làn da và mái tóc. Hai tinh chất này không chỉ giúp làm đẹp mà còn tăng cường sức khỏe.
 Phần màng đỏ bao quanh hạt gấc chứa caroten và một tỉ lệ cao dầu thực vật. |
Làm đẹp bằng phương pháp nội sinh
Không phải bây giờ các nhà nghiên cứu thực phẩm chức năng thế hệ mới tìm ra tinh nghệ quý giá curcumin và beta caroten trong màng gấc có tác dụng làm đẹp da và tóc. Từ xa xưa hai loại củ, quả nhiệt đới này, nhất là nghệ đã được dân gian biết đến với tác dụng tích cực trong việc bồi bổ và chữa bệnh.
Tinh chất quý giá chứa trong hai loại thực vật nhiệt đới này nếu được bổ sung thường xuyên thì ngoài việc làm đẹp da và tóc, các thành phần curcumin và beta caroten kết hợp với lượng vừa đủ có khả năng tăng sức đề kháng cho cơ thể, phòng chống bệnh tật hiệu quả như giải độc và bảo vệ gan. Đặc biệt là phòng chống ung thư vú và ung thư tử cung có nguy cơ cao ở phụ nữ trong độ tuổi 30 – 45.
Đây sẽ là thế hệ thực phẩm tương lai dành cho phụ nữ hiện đại không chỉ phổ biến ở Việt Nam mà phụ nữ ở trên khắp thế giới đều ưa thích bởi nó có tác dụng bổ trợ tích cực đối với việc làm đẹp và sức khỏe. Thực phẩm thế hệ mới từ hai loại cây quả này giúp cho người phụ nữ luôn tràn đầy sức sống, có được vẻ thanh xuân của làn da và mái tóc cả khi đã bước vào tuổi trung niên.
BS. Vũ Thành
suckhoedoisong.vn - 01/02/2010 15:19
Gấc hỗ trợ điều trị bệnh mạn tính
 |
Đăng nhận xét