Tùy từng loại rau ăn lá, ăn củ, quả hay ăn hoa bạn nên có cách rửa riêng. Rau sạch nhất khi được rửa dưới vòi nước sạch.
 |
| Nên rửa rau dưới vòi nước sạch. Ảnh: seattleorganicrestaurants.com |
Các chuyên gia về rau khuyến cáo, nếu không rửa đúng cách, rau bẩn vẫn hoàn bẩn. Bạn đừng nghĩ sản phẩm tươi là an toàn, không chứa các mầm bệnh. Sự thực thì ngược lại, các sản phẩm hoa quả, trái cây dù tươi đến đâu cũng vẫn có thể mang mầm bệnh.
Những sai lầm khi rửa rau củ
Nhiều người cho rằng, rau chỉ cần rửa 2-3 nước là sạch, khi nấu lên các vi khuẩn và ký sinh trùng sẽ chết hết. Tuy nhiên, thực tế để rau thực sự sạch thì cách rửa phải cầu kỳ hơn thế rất nhiều. Theo tiến sĩ Phan Thanh Tâm, bộ môn Công nghệ thực phẩm - Sau thu hoạch, Viện Công nghệ Sinh học thực phẩm, ĐH Bách khoa Hà Nội, nếu chỉ rửa 2-3 nước khó có thể loại bỏ được tối đa tạp chất bẩn như đất, rác, ký sinh trùng hay vi sinh vật và các hợp chất hoá học như thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật... mà mắt thường không nhìn thấy.
Các chuyên gia ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch (TP HCM) đã lấy ngẫu nhiên 104 mẫu rau thuộc 8 loại rau thường được dùng ăn sống nhiều nhất như xà lách, xà lách xoong, rau muống, cải bẹ xanh, rau đắng, rau tần ô (cải cúc), rau má, rau thơm gia vị (húng, tía tô, húng quế...) từ một số chợ để nghiên cứu, làm xét nghiệm. Kết quả, có những loại rau bị nhiễm ký sinh trùng 100% như xà lách xoong, cải bẹ xanh, rau đắng, rau tần ô, rau má. Số còn lại như xà lách, rau muống, rau gia vị cũng bị nhiễm ký sinh trùng 92,3%.
Sau đó các rau trên được rửa 3 lần bằng nước sạch theo cách rửa thông thường rồi được làm xét nghiệm lại. Kết quả cho thấy sau 3 lần rửa sạch và rửa bằng nước rửa chuyên dụng, tỷ lệ nhiễm ký sinh trùng vẫn còn ở mức 51,9-82,6%.
Nhiều chị em lại cho rằng chần qua rau rồi nấu cho an toàn nhưng đây cũng có một sai lầm. Thạc sĩ Nguyễn Mỹ Linh, bộ môn Rau và Cây gia vị, Viện Nghiên cứu rau quả Việt Nam cho biết, thói quen rửa và chần qua rau rồi mới nấu nhằm bảo đảm vệ sinh vừa đẹp màu khi ăn là không cần thiết, thậm chí là phí. Cách chần này vừa làm giảm vitamin vừa làm mất các chất giúp phòng ngừa bệnh ung thư có trong rau.
Nước rửa rau quả không an toàn tuyệt đối
Ngoài việc ngâm nước muối cho rau quả, các bà nội trợ còn biết đến nước rửa rau quả hiện bán trên thị trường. Thành phần chính của các loại dung dịch này thường là nước khử ion, acid citric, sodium, hương liệu... Tuy vậy, loại nước rửa rau quả này cũng không thể loại bỏ hết vi khuẩn trong rau củ. Theo bà Nguyễn Thị Hoa, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật Hà Nội, các loại nước rửa hoa quả này không phải là thần dược có thể khử được 100% hoá chất độc hại trong rau quả.
Nước rửa rau quả có thể loại bỏ nhanh các vết bẩn và một số hoá chất độc hại bám trên bề mặt rau quả "không an toàn", trong khi thuốc bảo vệ thực vật thường ngấm sâu vào bên trong. Khi hoa quả bị hoá chất độc hại ngấm sâu, các loại nước tẩy rửa không thể nào phát huy được hết tác dụng. Đối với các loại rau quả được phun thuốc lâu ngày, thuốc ngấm sâu vào bên trong thì nước rửa hầu như là vô hiệu. Đấy là chưa kể đến việc, hiện nay, thuốc bảo vệ thực vật có rất nhiều hoạt chất cũng như có nhiều thương hiệu sản xuất. Mỗi loại có tính chất riêng, một vài hoạt chất rửa được rau quả này, không rửa được ở rau quả khác.
Đồng quan điểm, phó giáo sư, tiến sĩ Ngô Quốc Quyền, Viện Hoá học, Viện Khoa học & Công nghệ Việt Nam cũng khẳng định, không thể có bất cứ loại tẩy rửa nào đảm bảo rửa sạch rau một cách tuyệt đối. Nếu nước rửa rau quả sử dụng các chất như nước khử ion... chỉ có tính chất sát trùng, sát khuẩn, chứ không có khả năng tẩy rửa, còn nếu sử dụng các chất hoá học để tẩy rửa thì rất có thể sẽ gây ra những tác hại xấu.
Máy rửa rau quả cũng có thể phản tác dụng
Hiện trên thị trường có nhiều loại máy rửa rau quả bằng ozone. Theo ông Dương Minh Trí, Phó viện trưởng Viện Vật lý TP HCM, về mặt khoa học, ozone là một loại khí rất độc, có thể gây bệnh ung thư. Theo nguyên tắc đó, không thể sử dụng ozone trong gia đình, nhà bếp. Để rửa sạch các loại thuốc bảo vệ thực vật, chất độc hại có trong rau quả, những chiếc máy sử dụng công nghệ sục khí ozone này phải đạt đủ nồng độ ozone trong nước. Nhưng khi đã đủ nồng độ sát trùng hoặc có thể chưa đủ độ thì khí cũng sẽ thoát ra ngoài bếp nên sẽ tác động trực tiếp đến sức khỏe người nội trợ.
Mặt khác theo khoa học, không được dùng ozone vào nước đã có clo, bởi nó có thể tạo ra một hợp chất mới độc lại bền. Trong khi nước máy hiện nay có chứa khá nhiều clo.
Nguyên tắc rửa từng loại rau xanh
Theo các chuyên gia, rau xanh được chia làm 4 loại: lá, quả, củ và hoa. Mỗi loại sẽ có nguy cơ nhiễm bẩn, ô nhiễm nguồn nước khác nhau nên khi rửa cần phân loại để làm sạch.
Rau ăn lá được xếp vào dạng ô nhiễm nhiều nhất và nguy cơ mang mầm bệnh tả cao do chứa nhiều vi khuẩn E.Coli và Salmonella từ việc tưới phân tươi trực tiếp lên lá. Vì thế, khi mua về, nên nhặt sạch rau, ngâm qua nước và bắt đầu rửa từng lá, cọng dưới vòi xối. Các cành rau nhỏ như rau muống... phải rửa làm nhiều lần, sau đó rửa từng mớ nhỏ bằng nắm tay dưới vòi nước. Cách tốt nhất hiện nay để loại bỏ các khuẩn tả là ngâm qua nước. Một chậu nước khoảng 10 lít chỉ cho lưng thìa cà phê (một thìa nhỏ) muối ngâm trong vòng 5 phút.
Rau ăn quả thường ít ô nhiễm hơn rau ăn lá bởi quả chủ yếu leo giàn nên khi tưới ít bị dính phân. Nhưng rau ăn quả dễ bị nhiễm thuốc bảo vệ thực vật do thu hoạch quá sớm chưa hết hạn cách ly thuốc hay ô nhiễm khi bảo quản. Khi mua về không nên ăn liền theo thói quen vẫn tồn tại của người Việt Nam. Hãy rửa sạch từng quả rồi bọc nylon cho vào tủ lạnh, ăn sau 2 ngày. Với cách này, rau quả vẫn đảm bảo độ tươi ngon, vừa có thời gian để thuốc phân hủy. Các loại rau quả cần ăn ngay nên rửa sạch dưới dòng nước và ngâm nước muối. Tránh ngâm nước muối rồi cho vào tủ lạnh để cách ngày vì quả dễ bị hỏng.
Rau ăn củ nói chung đảm bảo an toàn hơn nên không cần ngâm nước muối hay thuốc tím. Khi chế biến rau củ nên rửa sạch vỏ sau đó gọt và rửa lại lần nữa. Cách này hạn chế các chất bẩn dính ngoài vỏ củ vào phần thịt củ đã gọt.
Rau ăn hoa được xem là đảm bảo vệ sinh nhất. Hoa thường ở trên cao và rất kỵ với các loại thuốc bảo vệ thực vật hay phân phun trực tiếp vào, rất khó dính bẩn. Khi phun người trồng phải dùng lá đậy mặt hoa nên chế biến chỉ cần rửa hoa sạch dưới vòi nước là đảm bảo an toàn.
Rau gia vị chỉ cần rửa qua. Các loại rau gia vị như hành, thì là hay các loại quả vỏ trơn bóng như cà chua, cà tím, ớt tươi... cũng cần phải rửa sạch như các loại rau khác vì nhiều nơi trồng hành còn bẩn hơn cả rau, họ có thể tưới phân tươi... nên nguy cơ nhiễm ký sinh trùng rất cao.
Cách nhanh nhất loại sạch vi khuẩn
Rửa tất cả mọi thứ, kể cả những sản phẩm đã được "gắn mác" là "ăn luôn" hay "rửa trước khi ăn". Hãy nhớ rằng ngay cả khi bạn gọt vỏ hoặc cạo bỏ lớp ngoài, các vi trùng, bụi bẩn, thuốc trừ sâu… trên bề mặt vẫn có thể phát tán tới tận những gì cuối cùng bạn ăn.
Nên rửa rau dưới vòi nước sạch: Sử dụng vòi nước máy, dùng nước lạnh tốt hơn. Với các hoa quả hay rau củ mềm thì chà xát nhẹ nửa phút đến một phút, tránh mạnh tay kẻo rau củ bị nát. Những sản phẩm khó cọ thì dùng các loại bàn chải phù hợp để cọ.
Không dùng xà phòng, chất tẩy rửa, chất tẩy trắng: Các chất này có thể xâm nhập vào sản phẩm. Không có gì có thể đảm bảo các chất này giúp làm cho trái cây và các loại rau sạch hơn cách thức rửa khác
Rửa thật kỹ: Hãy chắc chắn rằng sau khi rửa thì rau củ quả sạch sẽ, không còn nếp nhăn và các đường nứt còn sót lại bên ngoài, loại bỏ các phần bị hư hỏng, và lá bên ngoài…
Lau khô trái cây và rau: Dùng khăn giấy sạch để lau khô trái cây nhằm loại bỏ các vi khuẩn còn sót lại sau khi rửa.
Phương pháp đơn giản giúp giảm nhẹ thuốc trừ sâu
Theo chuyên gia dinh dưỡng, tiến sĩ Cao Thị Hậu, để đạt năng suất cao hoặc để diệt các loại sâu rầy, đặc biệt là đối với một số loại rau quả dễ bị sâu phá hại, một số nông dân đã sử dụng quá nhiều phân bón hoá học hoặc phun thuốc trừ sâu đến sát ngày thu hoạch, không tuân thủ thời gian cấm phun thuốc trừ sâu trước khi thu hoạch như quy định. Mặt khác, một số loại rau quả được trồng trong vùng đất bị ô nhiễm, tưới phân tươi hay nước thải bẩn cũng là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khoẻ người tiêu dùng. Do vậy, để làm giảm hàm lượng thuốc trừ sâu trong rau quả, bạn cần:
1. Ngâm rau trong nước sạch khoảng 5-10 phút mới rửa hoặc dùng nước vo gạo để ngâm, mục đích để trung hòa tính độc tố ở thuốc trừ sâu.
2. Dùng nước muối 5% rửa rau.
3. Dưa chuột, cà tím hoặc những loại củ quả có lượng thuốc trừ sâu đậm đặc tốt nhất là rửa sạch, gọt vỏ ngoài mới ăn.
4. Làm nóng ở nhiệt độ cao cũng làm cho thuốc trừ sâu phân giải, một số loại rau chịu nhiệt như súp lơ, đỗ, rau cần… sau khi rửa sạch, chần qua bằng nước nóng 2 phút làm cho lượng thuốc trừ sâu suy giảm 30%, sau đó nấu ở nhiệt độ cao, như vậy sẽ tẩy trừ được 90% lượng thuốc trừ sâu.
5. Ánh nắng mặt trời làm cho lượng thuốc trừ sâu trên rau bị phá vỡ, phân giải. Để rau dưới ánh nắng mặt trời 5 phút, lượng thuốc trừ sâu tàn lưu trên rau như thủy ngân hữu cơ, clo hữu cơ giảm được khoảng 60%.
Theo Webphunu
Mẹo làm sạch thuốc trừ sâu trong thực phẩm nhanh nhất
Loại bỏ hoá chất, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu và chất bảo quản là biện pháp tốt nhất trước khi chế biến thực phẩm cho gia đình bạn nếu như bạn không thể mua được thực phẩm sạch hoàn toàn.
Rau quả thường có có dư lượng thuốc trừ sâu bởi vì phiến lá của rau mềm mại, lượng nước nhiều, các loại sâu, trùng thích ăn nên khi trồng phải phun nhiều thuốc trừ sâu bảo vệ. Rau gia vị có lượng thuốc trừ sâu ít hơn do tinh dầu trong các rau này chính là thuốc đuổi côn trùng tự nhiên.
Sâu bệnh rất thích đậu đũa, hẹ nên thường bị phun nhiều thuốc trừ sâu, trong đó có nhiều thuốc trừ sâu có tộc tính cao. Dưa chuột, cà chua do độ ẩm môi trường phát triển lớn dễ sinh bệnh, nên thuốc diệt nấm khuẩn nhiều. So với thuốc trừ sâu, thuốc diệt khuẩn nấm gây nguy hại cho cơ thể ít hơn.
Hoá chất và thuốc bảo quản thực phẩm khi đi vào cơ thể con người với lượng nhiều khiến bạn bị ngộ độc ngay và cũng có thể chất độc sẽ tích tụ lại và lâu ngày sẽ phá huỷ dần cơ thể nếu lượng hoá chất đưa vào lượng nhỏ một.
Cách loại bỏ thuốc trừ sâu trong rau quả
Làm sao để tránh thực phẩm có hoá chất là điều rất khó vì ngày nay, người trồng trọt vì ham lợi nhuận mà thường xuyên phun thuốc trừ sâu để kích thích sự phát triển của rau quả, rút ngắn thời gian thu hoạch.
Một cách hạn chế tác hại của thực phẩm nhiễm bẩn là nên khử bớt hoá chất trước khi sử dụng bằng một số cách dưới đây:
Ngâm toàn bộ rau, củ vào nước sạch khoảng 5-10 phút và rửa sạch lại một lần nữa. Ngoài ra để tốt hơn bạn dùng nước vo gạo để ngâm rau nhé. Độc tố trong thuốc trừ sâu sẽ được trung hòa hơn.
Rửa sạch từng lá, nhất là các kẽ lá. Rửa ít nhất 3 – 4 lần trong chậu nước đầy để loại trừ phần lớn các thuốc bảo vệ thực vật tồn dư, tức là loại trừ phần lớn nguy cơ ô nhiễm qua con đường rửa trôi.
Các loại rau, trái, củ, hoa quả có vỏ khi mua về tốt nhất là rửa sạch, gọt vỏ ngoài mới ăn.
Xem video: Cách khử thuốc trừ sâu trong rau củ quả đơn giản
Làm nóng ở nhiệt độ cao cũng làm cho thuốc trừ sâu phân giải, một số loại rau chịu nhiệt như súplơ, đỗ, rau cần… sau khi rửa sạch, chần qua bằng nước nóng 2 phút làm cho lượng thuốc trừ sâu giảm 30%. Sau đó nấu ở nhiệt độ cao, như vậy sẽ tẩy trừ được 90% lượng thuốc trừ sâu.
Để an toàn hơn, không nên sử dụng nước luộc rau như rau muống, bắp cải, củ cải…
Ngoài ra, ánh nắng mặt trời cũng làm cho lượng thuốc trừ sâu trên rau bị phá vỡ, phân giải. Để rau dưới ánh nắng mặt trời khoảng 5 phút, lượng thuốc trừ sâu tàn lưu trên rau như thủy ngân hữu cơ, clo hữu cơ giảm được khoảng 60%.
Mẹo chọn mua thực phẩm an toàn
Khi đi mua rau, chọn rau quả còn tươi, toàn vẹn, không bị trầy xước, bị héo úa, giập nát, hoặc dính các chất lạ, có hình dạng bên ngoài bình thường, có màu sắc tự nhiên, giòn chắc, cầm nặng tay. Có một số loại quả bên trong hư hỏng nhưng bên ngoài vẫn còn tươi do sử dụng hoá chất bảo quản, do đó phải xem kĩ trước khi mua.
Tránh mua rau quả gọt vỏ và xắt sẵn, ngâm nước ở ngoài chợ vì ngoài việc nguồn nước ngâm không đảm bảo vệ sinh hay có hoà các hoá chất độc hại để giữ trắng, giòn, các sinh tố vốn có trong rau tươi như sinh tố C, dễ bị hoà tan và mất đi trong nước ngâm.
Có một số loại quả bên trong hư hỏng nhưng bên ngoài vẫn còn tươi do sử dụng hoá chất bảo quản, do đó phải xem kĩ trước khi mua.
Người đi chợ có thể phát hiện hoá chất trong rau quả bằng cách đơn giản là ngửi và nhúng vào nước. Nếu ngửi nhanh thấy mùi hắc và hôi thì trong đó còn dư lượng của thuốc trừ sâu.
Thoa Nguyễn - Tổng hợp/Theo Nguoiduatin
Mẹo rửa sạch mọi loại rau đúng cách và sai lầm khi rửa rau
Mỗi loại rau có nguy cơ nhiễm bẩn khác nhau vì thế cần có những cách rửa khác nhau để rau sạch và loại bỏ phần nào hóa chất (nếu có).
Rau chia làm 4 loại: lá, quả, củ và hoa. Mỗi loại sẽ có nguy cơ nhiễm bẩn khác nhau nên khi rửa cần phân loại để làm sạch.
Rau ăn lá
Mỗi loại rau sẽ có nguy cơ nhiễm bẩn khác nhau nên khi rửa cần phân loại để làm sạch
- Với rau lá to như cải, xà lách...: thì phải bẻ ra từng nhánh, từng lá, để dưới vòi nước chảy mạnh một hồi lâu cho sạch hết ký sinh trùng. Lật tiếp qua bề kia rửa tương tự như vậy.
- Các cành rau nhỏ như rau muống, xà lách xoong, rau đắng...: phải rửa nhiều lần, sau đó rửa từng mớ nhỏ bằng nắm tay dưới vòi nước.
Sau khi rửa rau dưới vòi nước xong có thể đem rửa lại rau trong chậu 1 – 2 nước nữa.
Để loại bỏ các khuẩn tả thì sau khi rửa, có thể ngâm rau qua nước. Một chậu nước khoảng 10 lít, cho 1 thìa muối, rồi ngâm trong vòng 5 phút.
Lưu ý không nên ngâm rau trong nước quá lâu vì sẽ làm mất một lượng lớn vitamin và khoáng chất.
Rau ăn quả
Các loại rau ăn quả như cà chua, dưa chuột...: Khi mua về, rửa sạch từng quả rồi bọc nilon cho vào tủ lạnh, ăn sau 2 ngày. Với cách này, rau quả vẫn đảm bảo độ tươi ngon, vừa có thời gian để thuốc (có thể là thuốc trừ sâu) phân hủy. Còn nếu các loại rau quả cần ăn ngay thì nên rửa sạch dưới dòng nước rồi ngâm nước muối. Tuy nhiên, tránh ngâm nước muối rồi cho vào tủ lạnh để cách ngày vì quả dễ bị hỏng.
Rau ăn củ
Rau ăn hoa chỉ cần rửa dưới vòi nước là đảm bảo
Khi chế biến rau củ như khoai tây, cà rốt, su hào...: Nên rửa sạch vỏ sau đó gọt và rửa lại lần nữa. Cách này hạn chế các chất bẩn dính ngoài vỏ củ vào phần thịt củ đã gọt.
Rau ăn hoa
Có nhiều loại rau ăn hoa như hoa bí, nụ mướp, hoa thiên lý, hoa so đũa, hoa điên điển...: Chỉ cần rửa hoa sạch dưới vòi nước là đảm bảo an toàn.
Những sai lầm khi rửa rau:
Rửa rau 3 nước là sạch: Sai. Cách rửa đó không thể loại bỏ đất, rác ký sinh trùng và các hợp chất hóa học trong thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật...mà mắt thường không thể nhìn thấy.
Chần qua rau quả với nước ấm nấu là an toàn nhất
Rau gia vị chỉ cần rửa qua: Sai vì vì nhiều nơi trồng rau gia vị còn bẩn hơn cả rau thường. Họ có thể tưới phân tươi nên nguy cơ nhiễm ký sinh rất cao.
Chần rau qua nước ấm rồi nấu cho an toàn: Sai vì cách chần này vừa làm giảm vitamin vừa làm mất các chất giúp phòng ngừa bệnh ung thư có trong rau.
Theo Dã Quỳ (Tổng hợp)
Ở Vân Nội - một trong những vùng chuyên canh rau lớn nhất Hà Nội - thuốc BVTV độc hại vẫn được chuộng còn các chính sách hỗ trợ có vấn đề.
Xã Vân Nội (huyện Đông Anh) là một trong những vùng rau chuyên canh lớn nhất Hà Nội. Đây là một trong nhưng mô hình TP Hà Nội kỳ vọng có thể thay thế thuốc BVTV hóa học bằng thuốc sinh học, giảm độ độc hại cho người tiêu dùng. Thực tế lại không phải vậy. Thuốc BVTV độc hại vẫn được chuộng còn các chính sách hỗ trợ có vấn đề.
HTX rau an toàn dùng thuốc cực độc
Kể từ khi khoác lên mình "chiếc áo" rau an toàn, những nông dân ở xã Vân Nội cực kỳ cảnh giác với người lạ. Đã có khá nhiều thông tin phản ánh nông dân vùng rau này sử dụng thuốc BVTV độc hại, thuốc kích thích sinh trưởng trên các loại rau chỉ vài ba ngày là có thể thu hoạch rồi cung cấp cho các đại lý RAT... Thành thử rất khó để bắt chuyện với người trồng rau nếu có dấu hiệu khả nghi.
Thôn Đầm là vùng chuyên canh rau lớn của xã Vân Nội. Những nông dân mà chúng tôi gặp đều một hai khẳng định họ dùng thuốc BVTV sinh học hết rồi. Đại loại như để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, tuân thủ khuyến cáo của các cơ quan chức năng... Tất cả đều nói theo bài cứ như thể đã được quán triệt từ trước.
Tuấn khẳng định gia đình anh không bao giờ dùng thuốc BVTV trợ giá nữa
Vậy mà khi tôi vào vai một nhân viên đi tiếp thị thuốc BVTV sinh học, nhiều nông dân trồng rau lắc đầu nguầy nguậy: Thuốc sinh học khó bán lắm, phun nhiều, giá thành cao, sâu lại lâu chết.
Đến như Chủ nhiệm HTX sản xuất tiêu thụ và chế biến sản phẩm nông nghiệp an toàn xã Vân Nội, ông Trần Văn Mây cũng thừa nhận: Dù trồng rau an toàn thật đấy, nhưng cứ phải dùng cả thuốc sinh học lẫn hóa học tưới thì mới... an toàn. Thôn Đầm có khoảng hơn chục ha trồng rau an toàn. Ông Mây nói rằng thuốc sinh học dùng cũng nhiều nhưng với một số loại như bọ nhảy và sâu đất thì chỉ có thuốc hóa học trị là tốt nhất.
Những loại thuốc BVTV có độ độc cao, vạch màu vàng đang thịnh hành ở vùng rau an toàn này là Marshal, Peran, Cóc chúa… Mặc dù rất cố gắng thể hiện ruộng nhà mình đang sử dụng thuốc BVTV sinh học nhưng nhiều nông dân sản xuất rau an toàn ở thôn Đầm lại thừa nhận những loại thuốc hóa học như Peran, Marshal, Cóc chúa… diệt sâu, diệt bọ nhảy nhanh và hiệu quả hơn nhiều so với những loại thuốc khác.
"Đa số các vùng rau đều nhiều sâu bệnh. Đặc biệt là các loại sâu đất, sâu ổ, nếu dùng thuốc sinh học thì lâu chết, có khi cũng chẳng biết chết hay không. Thành thử để cho chắc ăn thì phải mua thuốc khác cộng vào", một nông dân ở thôn Đầm khẳng định với tôi như vậy.
Đi vòng quanh một vùng rau an toàn khác ở Vân Nội là thôn Đông, thực trạng sử dụng thuốc BVTV hóa học cũng diễn ra tương tự. Hầu hết nông dân đều thừa nhận, họ vẫn đang phải dùng thuốc hóa học để phun, tưới cho vùng rau an toàn. Mặc dù sau khi sử dụng, hầu hết bao bì thuốc BVTV được thu gom để tiêu hủy. Nhưng lác đác ở một vài nơi vẫn còn vỏ các sản phẩm có độ độc cao.
Trạm trưởng Trạm BVTV Đông Anh Đinh Văn Thảo thẳng thắn thừa nhận: Để xảy ra sai sót trong quản lý thuốc BVTV là không thể tránh khỏi. Có những hộ nông dân lén lút dùng thuốc hóa học, cách ly chỉ ít ngày là bán. Những loại thuốc BVTV mà nông dân ở các vùng RAT đang dùng như Marshal, Peran... là thuốc hóa học cực độc. "Chúng tôi không khuyến cáo nông dân sử dụng thuốc hóa học nhưng không thể loại trừ được", ông Thảo thừa nhận.
Các sản phẩm thuốc BVTV nông dân Đông Anh được trợ giá
Nguyên nhân, theo ông trạm trưởng này là do tâm lý người dân đang chuộng các loại thuốc có độ độc cao. Thuốc càng độc hiệu quả càng tốt. Thậm chí, năm vừa rồi cơ quan chức năng còn bắt được một vụ buôn bán thuốc BVTV Trung Quốc cực độc ở ngay trong vùng RAT Vân Nội. Mặt khác, diện tích còn manh mún, chưa tập trung thành vùng bài bản nên khó quản lý.
Dân mang thuốc BVTV trợ giá đi nhờ bán
Theo tìm hiểu của chúng tôi, để giúp người trồng rau an toàn ở Vân Nội hướng đến sử dụng thuốc BVTV sinh học, huyện Đông Anh đã ký cam kết về chính sách trợ giá với Công ty Sản phẩm công nghệ cao (HTP), địa chỉ ở số 6 Bắc Thăng Long (Đông Anh, TP Hà Nội) để cung ứng thuốc BVTV sinh học cho nông dân. Thế nhưng hiệu quả của chương trình này khiến nhiều người nghi ngờ về mức độ minh bạch của những người thực hiện chính sách.
Bà L, chủ một đại lý kinh doanh thuốc BVTV ở trung tâm xã Vân Nội tiết lộ với tôi rằng, có nhiều nông dân mang sản phẩm thuốc BVTV trong chương trình trợ giá đến cửa hàng bà bán hoặc gửi bán. "Họ nói với tôi là thuốc trợ giá gần như không có tác dụng vì phun lên rau sâu không chết. Thậm chí phun nhiều lần rau chết sạch còn sâu vẫn sống nhăn răng ra đó. Ban đầu họ chửi đại lý, sau phát hiện ra nguyên nhân do thuốc trợ giá nên nhiều nhà bán hoặc vứt xó chứ không dùng", bà L khẳng định.
Số thuốc người dân mang ra gửi bán ở đại lý bà L có tên là SUSUPES 1.9EC do Công ty Sản phẩm công nghệ cao HTP đăng ký và phân phối. Trên bao bì sản phẩm này ghi rõ: Thuốc trừ sâu sinh học. Thành phần: Emamectin benzoate 1,9% w/w, chất phụ gia 98,1% w/w.
Cũng ở một đại lý thuốc BVTV khác trong trung tâm xã Vân Nội, ông chủ tên H nói rằng có nhiều nông dân gửi thuốc trong chương trình trợ giá nhờ ông bán nhưng ông không dám vì sợ phun thuốc sâu mà rau chết thì người ta chửi. Mà cũng chẳng ai dại gì đi mua. Đành phải chờ đến vụ lúa, cộng linh tinh vào thì may ra mới có người mua.
Để kiểm chứng thực trạng nông dân gửi thuốc BVTV được trợ giá nhờ đại lý bán vì không hiệu quả, chúng tôi đã làm một cuộc điều tra ở cánh đồng sản xuất rau an toàn ở thôn Đông và có thể khẳng định là có thực trạng ấy.
Đang lúi húi thu hoạch rau cải, khi nghe nhắc đến thuốc BVTV được trợ giá, hai vợ chồng anh Tuấn Vẻ dừng tay thay nhau tố cáo. Anh chồng thì nói thuốc trừ sâu sinh học kiểu gì mà phun cháy cả su hào. Cả đám su hào nhà tôi gần bán, phun thuốc vào tự nhiên cháy rực như thể bị người ta đốt. Còn chị vợ lắc đầu ngán ngẩm: Có trợ giá thì cũng trợ giá loại thuốc nào cho có chất lượng. Còn mấy loại thuốc này chẳng ai dám phun, nhà tôi còn vứt đống ở nhà kia kìa.
Tôi theo chân vợ chồng Tuấn Vẻ về nhà. Đúng là mấy sản phẩm thuốc BVTV của Công ty Sản phản phẩm công nghệ cao HTP vứt đống không dùng thật. Đó là hai sản phẩm Kuraba WP và Aizabin. Cả hai sản phẩm này đều có mẫu mã bao bì rất đẹp, kèm theo những lời giới thiệu cực kỳ hấp dẫn như: Thuốc lý tưởng cho sản xuất rau quả an toàn, hay Vì nền nông nghiệp sạch. Nhưng anh Tuấn bảo: Phun vào hỏng hết rau. Chả biết người ta trợ giá kiểu gì, hình như là thuốc hết hạn sử dụng, thuốc kém chất lượng mới mang về phát cho dân dùng hay sao ấy.
Thế sao không phản ánh với chính quyền hay công ty? "Kêu rồi, phản ánh rồi, nhưng người ta bảo là thuốc cho không mất tiền thì đừng có mà đòi hỏi, rau chết thì phải chịu thôi", Tuấn trả lời câu hỏi của tôi như thế.
Vợ chồng Tuấn Vẻ làm 4 sào rau. Sau mấy lần thất bát vì "sâu không chết rau lại chết" họ cạch luôn thuốc trợ giá, quay lại với các loại thuốc BVTV hóa học như Marshal, Cóc chúa, Peran... Chắc chắn không chỉ gia đình họ mà phần lớn nông dân khác đều như vậy. Chủ nhiệm Trần Văn Mây thậm chí còn chẳng thèm nhớ thuốc trợ giá tên là gì dù mỗi năm được nhận vài lần. Ông Mây khẳng định: "Ở vùng RAT này Cóc chúa bán được, dân tin dùng, ưa chuộng nhất".
| Chất lượng các sản phẩm thuốc BVTV được trợ giá ở huyện Đông Anh đúng là có vấn đề. Không chỉ riêng vùng rau mà ở nhiều vùng lúa nông dân cũng nhận thuốc về vứt xó rồi đi mua thuốc khác dùng. Bà T, chủ một đại lý thuốc BVTV ở xã Dục Tú giải thích: Thuốc trợ giá toàn bị nông dân chê. Từ thuốc diệt chuột, diệt ốc, trừ sâu... cho người ta chả buồn lấy. Phun đúng theo hướng dẫn thì sâu cuốn lá trắng xóa, không chết, thậm chí phun vào lúa cháy chẳng khác gì bị đốt. Bà T mang ra hai sản phẩm thuốc diệt chuột RANPART và thuốc trừ sâu ALOCBALE 40EC do Công ty công nghệ cao HTP sản xuất. Đó là những sản phẩm cực độc, vạch màu vàng nhưng hầu như dân chẳng ai mặn mà. | |
Nguồn: , Nguoiduatin.vn, Tinmoi.vn.
Đăng nhận xét