Ngày 14 tháng 6, 2014 | 07:00
SKĐS - Sống lâu, sống khỏe là mong muốn của tất cả chúng ta. Nhưng vì cuộc sống bộn bề công việc nên chúng ta lơ là chăm sóc sức khỏe
Sống lâu, sống khỏe là mong muốn của tất cả chúng ta. Nhưng vì cuộc sống bộn bề công việc nên chúng ta lơ là chăm sóc sức khỏe, bỏ qua những khuyến cáo... Vì vậy hãy bắt đầu từ những việc đơn giản dưới đây:
Không quên kiểm tra sức khỏe tổng thể: Từ 25-64 tuổi, mọi phụ nữ cần được kiểm tra chiều cao, cân nặng và huyết áp. 50 tuổi, tầm soát ung thư đại - trực tràng có thể cứu sống được nhiều người. Ngoài ra, cần kiểm tra nồng độ cholesterol trong máu, chức năng tuyến giáp và các test khác khi cần thiết. Thực hiện nghiêm túc việc tiêm chủng, người trưởng thành thường quên rằng tiêm phòng ngừa uốn ván chỉ có tác dụng bảo vệ trong 10 năm.
Vận động thường xuyên góp phần nâng cao sức khỏe
Điều quan trọng nhất, nếu có bệnh tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh tuyến giáp hay bệnh nào đó thì cần dùng thuốc theo đúng chỉ dẫn, đó là điều cần thiết để sống khỏe, sống lâu nhưng thực tế nhiều người không coi trọng.
Cần gặp nha sĩ thường xuyên: Càng nhiều tuổi vấn đề răng lợi càng trở nên quan trọng. Nếu không được chăm sóc thì có ảnh hưởng ngay đến chất lượng sống (sức nhai giảm, không ăn được nhiều món ăn ngon). Nhiều bệnh có liên quan đến sức khỏe răng miệng, ví dụ nguy cơ bị bệnh tim mạch có liên quan đến số lượng răng gãy và bệnh nha chu viêm có liên quan chặt chẽ đến nguy cơ chuyển dạ sớm.
Quý trọng bản thân: Trước tiên là chăm sóc bản thân. Hài lòng về hình ảnh bản thân có tác động dương tính đến sức khỏe và cảm nhận hạnh phúc nhưng không có ngoại hình vừa ý hoặc thiệt thòi cũng có thể sống khỏe và hạnh phúc khi luôn có niềm tin, ý chí và một nụ cười. Có mối quan hệ tốt với hàng xóm, láng giềng, những người xung quanh cũng đem lại sức khỏe cho bản thân. Quý trọng bản thân cũng có nghĩa là biết lựa chọn các mối quan hệ, tránh các hoàn cảnh có thể nguy hại cho bản thân.
Một cuộc sống không stress: Stress là bất cứ sự cố gì làm thay đổi cuộc sống đơn điệu hàng ngày hay sức khỏe, vừa có thể tốt hay xấu. Ai cũng có thể đối diện với stress, kể cả trẻ em, từ sự cố nhỏ như nhức đầu, mất ngủ cho đến sự cố lớn như bệnh nặng... Thực hành lối sống tích cực (vận động thường xuyên, tham gia các hoạt động xã hội, sống vui...), học các kỹ năng chống stress (thiền thư giãn, yoga) để giảm nguy cơ mắc các bệnh do stress gây ra.
Tránh tác động có hại của nắng: Mùa hè, làm việc ngoài trời, thường xuyên mang mũ rộng vành, mang kính mát. Khi tắm biển nên dùng kem chống nắng để phòng ngừa ung thư da, các nếp nhăn và những dấu hiệu lão hóa khác.
Vận động thường xuyên (chỉ cần 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần) đã được chứng minh là tăng tuổi thọ và sức khỏe tổng thể, giảm nguy cơ bị bệnh ung thư, bệnh tim và loãng xương. Cũng giảm hay cải thiện các triệu chứng mãn kinh, hội chứng tiền mãn kinh, tiểu đường và nhiều bệnh khác, nhất là bệnh đau lưng - 50% lý do đi khám bệnh.
Chế độ ăn hợp lý là chế độ ăn đa dạng, nhiều rau quả và các hạt, ít mỡ bão hòa và cholesterol. Hạn chế ăn mặn, đồ ngọt, thịt và thức ăn chế biến sẵn ở các cửa hàng bán đồ ăn nhanh.
Bỏ hút thuốc, nếu chưa hút thì không bao giờ nên thử. Hút thuốc là nguyên nhân gây tử vong có thể dễ phòng ngừa nhất thế nhưng ở Mỹ hàng năm cũng có hơn 140.000 phụ nữ tử vong vì những nguyên nhân liên quan đến hút thuốc. Hút thuốc làm tăng nguy cơ bị nhiều thể ung thư, bệnh tim mạch, gây mãn kinh sớm, có nhiều vấn đề về kinh nguyệt và cả khả năng sinh sản. Phụ nữ có thai hút thuốc tăng nguy cơ đẻ non, con nhẹ cân, vỡ màng ối sớm, nhau tiền đạo, sẩy thai và chết sơ sinh. Trẻ sơ sinh của các bà mẹ hút thuốc dễ có bệnh về tai, bệnh đường hô hấp và nhiều bệnh khác.
Hạn chế rượu: Tác hại của rượu đến gan ở nữ giới nghiêm trọng hơn so với nam. Phụ nữ dễ bị bệnh gan do rượu, nhất là xơ gan và viêm gan, sau một thời gian uống rượu ngắn hơn nam. Xét về tỷ lệ thì phụ nữ uống rượu tử vong vì xơ gan cao hơn nam giới. Rượu còn có nhiều tác hại khác đến sức khỏe phụ nữ như tăng nguy cơ ung thư vú, rối loạn kinh nguyệt, từ đó dẫn đến các vấn đề về hiếm muộn.
Thực hành tình dục an toàn: Trừ phi có một cuộc sống vợ chồng tin cậy, ngoài ra nên dùng bao cao su. Thuốc uống tránh thai hay các phương pháp tránh thai khác không bảo vệ được trước các bệnh lây truyền qua đường tình dục, kể cả HIV/AIDS.
BS. Thu Xuân
Hít thở đúng cách để sống khỏe
Ngày 7 tháng 3, 2014 | 13:00
SKĐS - Một trong những bí quyết giúp sống khỏe là tập thói quen hít thở đúng cách. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, nếu chúng ta tập luyện hít thở đều đặn thì sau một thời gian lượng serotoni trong não sẽ được tăng cường giúp giảm căng thẳng, mệt mỏi, làm sạch cơ thể, kích thích tiêu hóa...
Một trong những bí quyết giúp sống khỏe là tập thói quen hít thở đúng cách. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, nếu chúng ta tập luyện hít thở đều đặn thì sau một thời gian lượng serotoni trong não sẽ được tăng cường giúp giảm căng thẳng, mệt mỏi, làm sạch cơ thể, kích thích tiêu hóa...
Mỗi người trong một phút thở trung bình 15 lần. Một ngày thở ra hít vào 18.925 lít không khí. Mặc dù thở là một động tác không chủ động, nhưng con người có thể cố tình thay đổi nhịp thở vì nhu cầu nào đó. Nhịp thở nhanh chậm tùy theo nhu cầu ôxy của cơ thể và cũng tùy theo sự tích tụ thán khí cao hay thấp. Nhịp thở cũng thay đổi tùy theo cảm xúc. Khi vui mừng hay tức giận thì hơi thở dồn dập. Khi buồn rầu, chán nản thì hơi thở uể oải, kéo dài. Những khi đó, ta có thể tập để điều hòa nhịp thở, thay đổi tâm trạng. Tuy nhiên tập hít thở đúng cách chỉ trong một khoảng thời gian sẽ chưa đủ, hãy cố gắng kết hợp nó ngay cả khi bạn đang làm việc nhà, đi bộ, mua sắm... Chỉ cần bạn điều khiển được bước chân - nhịp thở là bạn đã giúp tái tạo một nguồn năng lượng mới cho cơ thể.
Lợi ích từ việc hít thở đúng cách:
Tăng cường sức khỏe cho tim: Khi bạn kết hợp tốt giữa nhịp thở và cử động tay chân, bạn sẽ tạo nhịp đập lý tưởng cho tim, cải thiện sự biến thiên từ đó giúp bảo vệ và tăng cường sức khỏe cho cơ quan quan trọng này.
Giảm huyết áp: Các chuyên gia về sức khỏe cho biết việc nói chậm, hít thở sâu trong một vài phút giúp cơ thể giảm nguy cơ tăng huyết áp.
Thải độc tố: Một số độc tố có trong tim như N2, CO2 thông qua việc hít thở đúng cách sẽ giúp loại bỏ các chất độc này. Đồng thời giúp làm sạch tim mạch, giảm nguy cơ mắc các căn bệnh thường gặp.
Tăng kích thước não bộ: Chỉ cần tập trung vào hơi thở, thả lỏng cơ thể trong vòng 20 - 30 phút mỗi ngày, bạn sẽ tạo điều kiện cho vỏ não được dày thêm, tăng kích thước não bộ. Từ đó giúp não khỏe mạnh, tăng tính tập trung.
Giảm căng thẳng: Khi phụ nữ rơi vào trạng thái mệt mỏi kéo dài, thường sẽ không chú ý tới việc hít thở đúng cách mà sẽ hít thở theo thói quen "gấp - vội - nhanh - ngắn", đây là những cách phụ nữ hít thở khi biểu hiện sự căng thẳng. Tuy nhiên nếu tập trung tư tưởng hít thở sâu phụ nữ sẽ hạn chế và giảm dần việc rơi vào trạng thái này.
Bác sĩ Đinh Văn Min
Sống khỏe để trường xuân
Ngày 30 tháng 3, 2014 | 08:33
SKĐS - Bí quyết trường xuân khá đơn giản, nằm trong tay của mỗi người và ai cũng cần phải thực hiện hàng ngày: đó là ăn uống, thư giãn và vận động cơ thể.
Ăn hợp lý
Để "trường thọ", vấn đề đặt ra là chúng ta nên biết phương pháp ăn uống theo phép dưỡng sinh.
Bữa ăn gia đình có tầm quan trọng đặc biệt. Bữa ăn phải diễn ra trong bầu không khí hào hứng, yên tĩnh, ấm cúng, vui vẻ để giúp thức ăn được tiêu hóa tốt và hấp thu dễ dàng hơn.Tôn trọng giờ ăn và phân phối hợp lý lượng thức ăn cho các bữa. Đối với người Việt Nam: lấy bữa sáng làm bữa ăn chính (6 - 7 giờ) chiếm 30% khẩu phần ăn cả ngày; buổi trưa (11 - 12 giờ) 25% và buổi chiều (17 - 19 giờ) 25%. Một số gia đình thường coi nhẹ bữa ăn sáng, ăn cho xong chuyện, thậm chí không ăn sáng. Đó là sai lầm hết sức tránh. Thực ra bữa ăn sáng cung cấp năng lượng cho hoạt động sống quan trọng nhất vì thời gian từ 8 - 10 giờ sáng là lúc làm việc hiệu quả nhất.
Thức ăn phải phong phú, bao gồm cả thực phẩm động vật và thực vật. Với người Việt Nam, tùy vào sở thích của mỗi người mà chọn lựa thức ăn, miễn sao hợp lý. Nên thay đổi thực đơn liên tục để điều hòa ngũ vị, có đủ chất bổ và chất vi lượng. Thức ăn không được vượt quá nhu cầu của cơ thể. Nên ăn uống từ tốn, điều độ, chỉ ăn lúc đói và không bao giờ ăn quá no.
Ăn nhiều hoa quả tươi
- Chuối chín là loại quả có hàm lượng đường tự nhiên chiếm 20%, các protein (2,7%), các acid amin cấu tạo protein là arginin, leucin, lysin, methionin, tryptophan, valin. Chuối chín còn có các nguyên tố vi lượng và các vitamin A, B1, B2, B6, C… các acid hữu cơ và các enzyme rất tốt cho cơ thể. Theo Đông y, quả chuối tiêu chín vị ngọt, tính rất lạnh, có tác dụng thanh nhiệt, nhuận phế, chỉ khái, nhuận trường, giải độc. Chuối chín là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời giúp phát triển và quân bình hệ thần kinh, giúp tăng trưởng xương và bảo vệ cơ thể chống lại bệnh tật. Rất tốt cho người tiêu hóa kém, thổ huyết, tăng huyết áp, phù tim, viêm thận.
- Quả dứa có tính giải khát sinh tân dịch và tiêu thực nhờ có bromelin, là một enzyme thủy phân protein mạnh nên tiêu hóa được các thức ăn từ thịt, cá. Tác dụng của bromelin tương tự như papaine và pepsin. Ngoài công dụng tiêu thực tích, bromelin còn giúp tiêu viêm, giảm phù nề và làm tan máu bầm.
- Đu đủ chín có nhiều chất bổ dưỡng. Ngoài 80% là nước còn có glucid, protein và lipid; có các vitamin A, E, C... Quả đu đủ chín còn có các chất carotenoide, chủ yếu là cryptoxanthin, carotenoid, beta-carotene và cryptoflavine có tác dụng làm mát gan, nhuận trường, tiêu đờm, giải độc, tiêu thũng, an thần.
Thức uống và giấc ngủ
Nên dùng là nước chè xanh (100g lá chè tươi pha với 2 lít nước sôi). Uống cả ngày. Uống nóng để giải khát, kích thích tiêu hóa, thông tiểu nhờ caffein, théophyllin và muối kali. Nước chè tươi có tác dụng giải độc nhờ tanin, tăng cường sinh lực. Uống nước chè tươi pha 3 lát gừng tươi giúp làm ấm tỳ vị, ngừa bệnh tim mạch, làm hưng phấn thần kinh. Chè tươi có nhiều chất chống oxy hóa, chống lão hóa. Không nên uống buổi tối vì sẽ bị mất ngủ. Giấc ngủ rất quan trọng.
Trong cuộc đời của mỗi con người, ta phải dành ra ít nhất là 1/3 để ngủ. Giấc ngủ liên quan đến một loại hoóc-môn quan trọng của cơ thể là chất melatonin. Từ thập niên 1950, người ta đã biết đến tính an thần của Melatonin và ngày nay nó được nhắc đến rất nhiều như một loại thuốc trường sinh. Melatonin là nội tiết tố của tuyến tùng trong não, chất này được tiết ra nhiều nhất vào ban đêm trong giấc ngủ, khi mắt không nhận được ánh sáng. Vì vậy, chúng ta nên ngủ không có ánh sáng đèn. Khi đi ngủ buổi tối, đèn phải tắt hết.
Thư giãn và vận động
Muốn sống khỏe, sống lâu, sống có ích, điều đầu tiên là phải giữ cho tinh thần luôn thoải mái, lạc quan và yêu đời. Nên thường xuyên đi chơi ở vùng quê, vùng biển, nơi có không khí trong lành; thăm nom con cháu, người thân, bạn bè; nghe nhạc, xem phim, thư giãn; chăm sóc vườn hoa, cây cảnh... Chú ý vận động thường xuyên, tránh trì trệ, thụ động. Đi bộ bước đều, hai tay đánh mạnh, thở ra, mỗi buổi sáng đi 45 phút. Tập tại chỗ các động tác tay, chân, gót, lưng, bụng, cổ, vai, gáy (như bài Thái cực quyền...) trong 15 phút, đều đặn 5 - 6 ngày trong tuần.
ThS. LÊ QUỐC THỊNH
Đăng nhận xét